Schrijver Paul Baeten Gronda over gebrek aan aandacht, bijlessen, gekke beroepen en etiketkinderen...

"Als ik niet in 1981 maar wel tien of twintig jaar later was geboren, dan hadden ze mij als kind zeker op rilatine gezet. Ik ben blij dat dat niet gebeurd is. Dit is waarom."
Zo begint de Vlaamse schrijver Paul Baeten Gronda, in 2010 met zijn 'Nemen wij dan samen afscheid van de liefde' goed voor de Vlaamse Debuutprijs, zijn wekelijkse rubriek 'Grrrronda' in Knack Focus van afgelopen 21 november. Wat volgt is een curriculum vitae waaruit blijkt dat Gronda's aanleg voor jeugdige overactiviteit en schoolse desinteresse vandaag nogal gemakkelijk zou leiden tot grote ongerustheid bij de ouders met het bevrijdende stempel van ADHD tot gevolg. In zijn typische, onderkoelde en humoristische stijl trekt Gronda alle registers van het betere columnwerk open om, op basis van zijn ongewone levenswandel, definitief het eigen schrijverschap te legitimeren. Besluiten doet deze jonge auteur met: "Ik wil niet beweren dat alle kinderen die vandaag door hun ouders, leerkrachten en de verkoopafdeling van Novartis aan de rilatine worden gehouden verloren kunstenaars zijn. Maar wel dat die er waarschijnlijk ergens tussen zitten en dat een goed deel van de rest zijn weg ook wel zal vinden, al zal die weg misschien op het eerste gezicht wat raar of kronkelig lijken.

Zoals psycholoog Stijn Vanheule eerder deze maand nog bevestigde in De Morgen: het aantal 'etiketkinderen' explodeert. Wel, alles wat je in de pagina's hierna zult zien aan films, muziek en noem maar op, is meer dan waarschijnlijk het product van een of andere zot die kon ontsnappen aan het waanidee dat de rustige, keurige weg de enige juiste is. Er is dus nood aan enkele nieuwe, meer specifieke etiketten. Enkele voorstellen. Gitarist. Timmerman. Tv-presentator. Hiphopproducer. Striptekenaar. En aan al de rest: relax."

Ook onze bibliotheekcollectie herbergt heel wat materiaal dat zich toespitst op aandachtstekort-hyperactiviteitstoornis, kortweg ADHD, bij zowel kinderen als volwassenen. Onze meest recente boektitels zijn...

In dit boek vraagt Laura Batstra, onderzoeker en docent aan de Rijksuniversiteit Groningen, zich af of ADHD een ziekte is, of je ermee geboren wordt en of medicatie in alle gevallen het functioneren van een kind met ADHD verbetert. Ze concludeert dat geneesmiddelen, in heel wat situaties, uitsluitend nadelige gevolgen hebben voor het kind. Volgens Batstra volstaat een doorgedreven ouder- en leerkrachttraining waardoor overdiagnose en -behandeling van ADHD kunnen worden vermeden.  

Hoe voorkom je ADHD? Door de diagnose niet te stellen / L. Batstra en A. Frances. - Amsterdam : Nieuwezijds, 2012. - 176 p.

Koen, een jongen van acht met zowel aandachts- als hyperactiviteitsproblemen, schetst vanuit zijn beleving als ADHD’er de dingen die hij meemaakt. Ook zijn moeder, Gerdie, kreeg jaren na de diagnose bij haar zoon het label ‘ADHD’ opgekleefd. De verhaaltjes van Koen, op basis van zijn ervaringen en die van zijn moeder, zijn geschikt om in klasverband voor te lezen en het thema ADHD bespreekbaar te maken. Achteraan het boek zijn belangrijke aandachtspunten voor kinderen met ADHD opgenomen.

Koen - ik heb geen adhd, want ik ben anders dan Leon / G. Verheijden en A. van Tilborg. - Deventer : Van Tricht, 2011. - 86 p.

In het eerste deel van dit boek staan de symptomen van deze aandachtstekortstoornis in de verschillende volwassen levensfasen centraal. Verder is er aandacht voor theoretische concepten en behandelvormen van ADHD bij volwassenen. Met casuïstiek gaat het tweede deel in op vaak voorkomende dilemma’s uit de professionele praktijk en worden de bij ADHD meest voorkomende psychiatrische comorbide stoornissen kort belicht: van verslavingsproblemen tot angststoornissen.

Volwassenen met ADHD: theorie en casuïstiek / A.M.D.N. van Lammeren, E.H. Horwitz en C.E.J. Ketelaars. - Assen : Van Gorcum, 2012. - 196 p.

Dit boekje is een actuele stand van zaken van alles wat met ADHD en ADD bij kinderen en pubers te maken heeft. Het beschrijft wat AD(H)D precies is, hoe het in het brein ontstaat en welke rol executieve functies of regelfuncties spelen. Ook bewezen effectieve behandelmethoden en recente informatie over de aanpak ervan worden uitgebreid toegelicht. Met praktijkvoorbeelden, relevante websites en adressen.

ADHD bij kinderen / A. Eenhoorn. - Houten : LannooCampus, 2012. - 159 p.

Zachte heelmeesters maken niet uitsluitend stinkende wonden!

In de rubriek Opmerkelijke praktijken van het julinummer van het 'Maandblad Geestelijke volksgezondheid' is psychiater Ronald van den Berg bijzonder hard voor Jeffrey Wijnbergs provocatieve coachingstijl. Deze aanpak, zoals uiteengezet in het gewraakte 'Zachte heelmeesters: het failliet van de geitenwollensokkenpsychologie', spreekt mensen direct aan op hun persoonlijke kracht en zelfredzaamheid. Wijnberg omschrijft de begripvolle, luisterende therapeut onder meer als de zoethouder die blijft vasthouden aan dure behandelingen. Ook al kunnen zijn interventies hard aankomen, de hulpverlener kan beter zeggen wat hij echt vindt, aldus de auteur/psychotherapeut. Geitenwollensokkenpsychiater Van den Berg: "Wijnbergs boekje is te beschouwen als een schoolvoorbeeld van marketing. De marketeer zet zich af tegen de vermeende sukkel en prijst de eigen dienstverlening aan als wondermiddel, tot opluchting voor iedere therapeut die zich prettiger wil voelen. De meeste therapeuten zoeken in de loop van hun werkende leven aanvullingen uit werkwijzen waarin ze aanvankelijk niet zijn opgeleid. Het zou daarom naar mijn mening zinvol zijn dat therapeuten die echt eclectisch te werk willen gaan, niet te zeer hun eigen ongeduld uitageren. Laten zij zich juist richten op de patiënt en zich niet begeven in het schaamteloze ‘one-upmanship’, het overwicht op de patiënt, dat in het boekje van Wijnberg gepredikt lijkt te worden. Daar voelen sommige therapeuten zich wellicht lekkerder bij, maar de vraag is of patiënten dat ook zo ervaren."