Homeland: meermaals bekroonde Amerikaanse reeks over een zwaar getraumatiseerde oorlogsveteraan...

Begin dit jaar ging Knack Focus op bezoek bij Gideon Raff, een van de bedenkers van Homeland, een Amerikaanse dramaserie die zich hoofdzakelijk concentreert op de, door de acht jaar in gevangenschap in handen van Al-Qaeda, zwaar getraumatiseerde soldaat Nicholas Brody. Het bijzondere aan deze bekroonde televisiereeks is dat de makers ervan in eerste instantie geïnteresseerd zijn in het lange herstelproces van GI Brody. Na jarenlange folteringen moet de man onder andere opnieuw toenadering zoeken tot zijn van hem vervreemde vrouw en twee kinderen, een moeizaam verlopend proces daar hij voortdurend geplaagd wordt door nachtmerries, enkel in slaap raakt als hij op de grond ligt en nauwelijks lichaamscontact verdraagt. Raff: "Alles wat je leest en hoort over krijgsgevangenschap gaat over de ontvoering van soldaten of over de campagnes die gevoerd worden om ze terug thuis te krijgen. Maar eenmaal ze vrijgelaten zijn, houdt het op. De terugkeer is ons happy end, en alles wat daarna komt interesseert ons niet, omdat het dat ideaalbeeld zou kunnen verstoren." 

Toegegeven, om deze intelligente reeks iets spannender te maken, voerden de scenaristen ook de niet altijd even betrouwbare Carrie Matheson, een vrouwelijke CIA-agente met een voorgeschiedenis van psychische problemen, ten tonele. Zij is de enige die niet meegaat in de idolatrie die de Amerikaanse media en publieke opinie opzetten na de terugkomst van hun oorlogsheld. Vlak voor Brody's bevrijding zou er immers een Amerikaan naar het terroristische kamp zijn overgelopen, een gegeven dat aan deze reeks heel wat extra spankracht moet geven. 

Ter voorbereiding van Homeland had Gideon Raff heel wat gesprekken met ex-gevangenen en hun trauma dat ze aan hun beproevingen overhielden: "Het wordt vaak omschreven als posttraumatische stress, maar eigenlijk kun je het met niets vergelijken. De ervaring is zo ingrijpend, je wordt er zo door ontmenselijkt dat het onmogelijk is om er nog helemaal van te herstellen.(...) Een van de treurigste dingen die ik heb gehoord, kwam van een man die vijf jaar gevangen had gezeten. Hij vertelde me dat hij op den duur zo eenzaam en bang was in dat hol dat hij blij was als zijn beulen hem kwamen halen om hem te folteren, omdat hij dan toch een beetje menselijke interactie had."

Snel dus naar de bestelknop van je digitale televisie, maar niet zonder ook eerst eens langs te komen in onze bibliotheek voor...

Voor mensen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS) als gevolg van seksueel misbruik, oorlogsgeweld of geweld tout court is het opgelopen trauma nooit verleden tijd. Op basis van interviews met mensen met PTSS en gesprekken met hun omgeving toont de auteur van dit boek aan hoe veelomvattend de impact van dergelijke traumaklachten op het dagelijks leven kan zijn. 

Trauma-ervaringen: verhalen van mensen met PTSS en hun naasten / K. van der Heijden. - Amsterdam : Hogrefe, 2012. - 152 p.

Diverse auteurs behandelen het begrip ‘veerkracht’ in zowel de therapeutische praktijk, de klinische context als in een louter theoretisch kader. Alles draait om als traumatisch ervaren gebeurtenissen, van seksuele misdrijven tot de jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog, waarin zowel slachtoffers als daders van geweld aan bod komen. Tegelijkertijd pleiten verschillende bijdrageschrijvers voor complementaire therapeutische strategieën, met onder meer systemische coaching en EMDR, rond de materies trauma en veerkracht.

Trauma et résilience: victimes et auteurs / R. Coutanceau, J. Smith, S. Lemitre en J.L. Senon. - Paris : Dunod, 2012. - 450 p.

Dit handboek geeft een overzicht van klinische en wetenschappelijke inzichten waardoor praktische hulp aan mensen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS) mogelijk wordt. Zowel enkelvoudige als complexe posttraumatische stressstoornissen en dissociatieve stoornissen worden belicht. Er is ook ruime aandacht voor preventie, opvang en allerlei vormen van psychotherapie en farmacotherapie, voor zowel kinderen als volwassenen, bij de behandeling van PTTS.

Handboek posttraumatische stressstoornissen / E. Vermetten, R.J. Kleber, O. van der Hart, J. Haagen en M. Sleijpen. - Utrecht : De Tijdstroom, 2012. - 808 p.

Deze uitgave formuleert aanbevelingen voor de behandeling van volwassenen met gegeneraliseerde angststoornissen, zoals posttraumatische stressstoornissen, obsessief-compulsieve stoornissen en sociale fobieën, al dan niet in combinatie met andere (depressieve) stoornissen. Het gaat in op de farmacologische en psychologische aspecten van de behandeling en biedt evidence-based materiaal voor de organisatie van deze specifieke vorm van zorg in het ruimere zorggeheel. Op de bijhorende cd worden diverse data die deze richtlijn ondersteunen grafisch voorgesteld.

Generalised anxiety disorder in adults: management in primary, secondary and community care / National Collaborating Centre for Mental Health. - Leicester :  The British Psychological Society, 2011. - 463 p.

De psychische problemen waarmee vluchtelingen en asielzoekers worden geconfronteerd, bewijzen dat culturele en sociaaleconomische factoren een belangrijke rol spelen in de aanpak van de zoektocht naar hulp en de acceptatie of de afwijzing van behandelingen. Zowel theoretische als praktische aspecten van de geestelijke gezondheidsnoden bij dergelijke mensen worden in deze publicatie behandeld: van de impact van migratie op de geestelijke gezondheid tot diagnostische drogredenen rond de veranderde identiteit. Het laatste deel van dit boek richt zich dan weer op heel specifieke problemen zoals rouwverwerking, seksueel geweld en posttraumatische stressstoornissen en heeft aandacht voor psychische problemen bij specifieke groepen, zoals kinderen op de vlucht.  

Mental health of refugees and asylum seekers / D. Bhugra, T. Craig, en K. Bhui. - Oxford : Oxford University Press, 2010. - 308 p.